Tháp Cánh Tiên

Tháp Cánh Tiên cách thành phố Quy Nhơn khoảng 28 km về phía Bắc. Tháp Cánh Tiên thuộc Thôn Nam Tân, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định

Bình Định vốn là một trong những vùng đất của người Champa xưa, thế nên nơi đây còn lại nhiều di tích đậm chất văn hóa đặc trưng của người Champa. Trong đó phải kể đến nhiều tòa tháp cổ, mà Tháp Cánh Tiên là một ví dụ điển hình nhất, điểm đến thường được nhắc đến trong các hành trình du lịch Quy Nhơn – Bình Định của du khách.

Xem thêm: Hệ thống Tháp Chăm Bình Định

Bạn đang xem: Tháp cánh tiên

1. Giới thiệu Tháp Cánh Tiên (Tháp Đồng)

Được xây dựng bên trong quần thể di tích thành Đồ Bàn trên địa bàn xã Nhơn Hậu, Thị xã An Nhơn vào thể kỉ XII. Điểm đặc biệt của tháp Cánh Tiên là phần phía trong các cột ốp tường được ốp kín bằng các phiến đá sa thạch chạm khắc hoa văn dây xoắn. Ngôi tháp được tạo dáng thanh thoát nhưng trang nghiêm, tháp có 4 tầng thu nhỏ về phía trên, tầng nào cũng có 4 tháp góc trang trí, mỗi góc lại có những tầng nhỏ, tạo dáng lá lật nhỏ dần về phía trên tạo cảm giác như cánh chim đang bay, từ vai tháp trở lên, 4 phía đều giống như cánh tiên bay lên nên được gọi là Tháp Cánh Tiên.

Tháp Cánh Tiên thể hiện đậm chất văn hóa Champa của Bình Định

Tháp được xây dựng vào thời vua Chế Mân nên có truyền thuyết cho rằng: đây là ngôi tháp vua Chế Mân dành tặng cho hoàng hậu Paramecvari tức Huyền Trân Công Chúa, người con gái Việt cao quý đã cùng ông kết mối lương duyên lịch sử.

Tháp Cánh Tiên được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc Nghệ thuật năm 1982

2. Tháp Cánh Tiên ở đâu?

Tháp Cánh Tiên cách thành phố Quy Nhơn khoảng 28 km về phía Bắc. Tháp Cánh Tiên thuộc Làng Nam An, thôn Nam Tân, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định. Ngày trước vùng đất này vốn là cố đô của vương quốc người Champa.

Toàn cảnh Tháp Cánh Tiên giữa lòng An Nhơn – Bình Định

3. Cách di chuyển đến Tháp Cánh Tiên từ Quy Nhơn

Tháp Cánh Tiên được xây dựng trên đồi cao. Đi từ xa xa khi đến đầu xã chúng ta có thể thấy lấp ló từ xa.

Từ thành phố Quy Nhơn, bạn đi theo hướng Quốc lộ 1A, để thăm thú Chùa Thiên Hưng – Ngôi chùa đẹp nhất Quy Nhơn, sau đó bạn tiếp tục đi thẳng Quốc lộ 1A.

Khi đến địa phận An Nhơn, bạn đến Thôn Nam Tân sẽ thấy ngay Tháp Cánh Tiên

Nếu khó nhớ quá, bạn có thể đi theo Google Map bên dưới nhé:

4. Giá vé và Giờ hoạt động Tháp Cánh Tiên

Giá vé hiện nay: 10.000 vnd/lần/người

Miễn phí: Trẻ em dưới 6 tuổi, thương binh, bệnh binh (Có thẻ) và người khuyết tật

Giờ hoạt động:

Buổi sáng: Từ 07h30 đến 11h30

Buổi chiều: 14h00 đến 16h30

Bảng giá vé, nội quy và giờ hoạt động Tháp Cánh Tiên – Bình Định

5. Tên gọi “Tháp Cánh Tiên” bắt nguồn từ đâu?

Xem thêm: Bản đồ thành phố Buôn Ma Thuột năm 2022

Tháp Cánh Tiên là ngôi tháp có vị trí đặc biệt, nằm ở trung tâm thành Đồ Bàn – kinh đô của vương quốc Chămpa xưa, đây là ngôi tháp duy nhất còn lại trong kinh thành Đồ Bàn. Từ xưa đến nay, tháp có nhiều tên gọi khác nhau. Trong sách Đại Nam nhất thống chí, tháp có tên là “Nam An cổ tháp” là tên gọi theo địa danh nơi tháp tọa lạc.

4 góc của Tháp giống như Cánh Tiên đang bay lên

Cũng trong Đại Nam nhất thống chí, tháp có tên dân gian là Cánh Tiên, giải thích cho tên gọi này, người ta cho rằng: vì “từ vai tháp trở lên, chu vi bốn phía ngó giống cánh tiên bay lên, nên gọi tên ấy”. Trong tư liệu của người Pháp, tháp có tên là tháp Đồng. Tuy nhiên, Cánh Tiên là tên gọi phổ biến nhất cho ngôi tháp này và từ tên gọi này càng làm tôn thêm vẻ đẹp duyên dáng và thanh thoát của ngôi tháp.

6. Kiến trúc đặc sắc của Tháp Cánh Tiên – Bình Định

Trong số những tháp cổ Chămpa hiện còn, tháp Cánh Tiên là một trong những kiến trúc còn khá nguyên vẹn, và thuộc nhóm những cụm tháp ít thấy trong lịch sử Chămpa – khu đền chỉ có một tháp, bởi vì về cấu trúc quần thể, các tháp Chăm thường tập hợp theo hai loại: Loại thứ nhất là các quần thể kiến trúc bộ ba gồm ba tháp song song thờ 3 vị thần của 5 Ấn Độ giáo là Brahma, Visnu, Siva; loại thứ hai là các quần thể gồm nhiều tháp, trong đó có một tháp trung tâm thờ thần Siva và các tháp phụ vây quanh. Riêng tháp Cánh Tiên lại là một kiến trúc riêng lẻ, cho đến nay, qua nhiều đợt điều tra vẫn chưa phát hiện ra dấu tích của tường bao cũng như của các kiến trúc phụ khác quanh tháp Cánh Tiên.

Tháp Cánh Tiên có kiến trúc vô cùng độc đáo

Về vị trí, tháp Cánh Tiên được xây dựng trên quả đồi ở trung tâm của kinh đô Đồ Bàn xưa. Xét về vị trí và tính đơn nhất của ngôi tháp, có thể cho rằng tháp Cánh Tiên có ý nghĩa như một kiến trúc núi thiêng (tức biểu tượng của núi Mêru) giữa kinh đô Đồ Bàn. Xét ở khía cạnh tôn giáo, tháp Cánh Tiên có vị trí gần giống như đền núi Bayon nằm giữa đô thành Ăngco Thom của vương triều Angco ở Campuchia cùng thời.

Tháp Cánh Tiên có một vị trí đặc biệt

Ở tháp Cánh Tiên, hình dáng cũng giống như những ngôi tháp Chămpa truyền thống khác ở Bình Định. Tháp cao gần 20m, bình đồ vuông, chất liệu chủ yếu bằng gạch, cửa chính của tháp hướng về phía đông, các mặt còn lại được trang trí bằng các cửa giả. Tháp được xây dựng nhiều tầng, các tầng trên là hình ảnh thu nhỏ của tầng dưới, trên các tầng tháp có các tháp góc xung quanh. Vấn đề đặt ra là vì sao ở các tháp Chăm truyền thống, người Chăm thường thể hiện các tháp góc trên các tăng tháp như vậy? Vì theo quan niệm Ấn Độ giáo, núi thiêng (Mêru) là một dãy núi thần thoại là trung tâm của vũ trụ, nơi ngự trị của các thần linh. Núi Mêru gồm nhiều đỉnh cao thấp khác nhau, vị thần tối cao ngự trị ở đỉnh cao nhất, các vị thần khác tùy theo đẳng cấp của mình mà ngự trị ở các đỉnh núi thấp hơn trên cùng một dãy Mêru.

Người Chăm xưa theo Ấn Độ giáo, vì vậy họ xây dựng các tháp Chăm tượng trưng cho đỉnh núi Mêru, là đền thờ các vị thần hoặc các vua Chămpa, vì vậy ở các tháp Chăm, các tháp góc trên các tầng tháp là thế hiện các đinh cao thấp của núi Mêru. Và tháp Cánh Tiên cũng vậy, cũng thể hiện những tháp góc trên các tầng tháp, những tháp góc ở đây với những phiến đá trang trí hình hoa lá nhô ra như những cánh tiên đang bay lên, hòa cùng màu gạch đỏ tươi rưc rỡ, nhìn từ xa, cả ngôi tháp như một ngọn lửa khổng lồ đang lung linh tỏa sáng.

Tháp Cánh Tiên còn mang đầy đủ những đặc trưng của phong cách tháp Chăm Bình Định, đó là tháp đưoc xây trên đồi cao, khối hình lớn; các mặt tường phía ngoài của thân tháp được trang trí bằng những cột ốp và các khung dọc nhô ra khỏi mặt tường hoàn toàn để trơn không chạm khắc hoa văn trang trí; các vòm của các cửa giả vút cao vươn lên như hình mũi giáo khổng lồ. Ngoài ra, một chi tiết nữa thể hiện đặc trưng của phong cách Bình Định là việc sử dụng đá vào xây dựng tháp.

Cổng vào Tháp Cánh Tiên – An Nhơn – Bình Định

Ở tháp Cánh Tiên, có một điều kỳ lạ là nửa phần phía ngoài của các cột ốp góc tường được làm bằng những khối đá sa thạch có chạm khắc hoa dây xoản, đây là hiện tưong độc nhất trong lịch sử kiến trúc Chămpa. Không chỉ ở các cột ốp mà góc các diềm mái cũng được làm bằng đá. Do đó nếu xét về mặt cấu trúc và mỹ thuật, thì có thể nói lần đầu tiên (cho đến thẽ kỷ 12), với tháp Cánh Tiên các nhà xây dựng Chămpa đã cùng một lúc dùng hai chất liệu gach và đá để xây dựng tháp. Tháp Cánh Tiên cũng như các tháp Chăm khác không chỉ có giá trị về mặt kiến trúc mà còn là những tác phẩm điêu khắc mang tính nghệ thuật cao.

7. Cấu trúc hình thành Tháp Cánh Tiên

Cũng như mọi ngôi tháp Chăm pa truyền thống khác, Tháp Cánh Tiên có cấu trúc gồm hai phần: tiền sảnh và điện thờ; với ba tầng thu nhỏ dần về phía trên. Hai tầng trên của tháp Cánh Tiên thu vào khá mạnh và có hình dáng, cấu trúc giống phần thân, nhưng đơn giản hơn. Tầng thứ nhất chỉ có ba cột ốp để trơn ở mỗi mặt tường và bốn cửa giả hình cung nhọn nhô mạnh ra ở giữa bon mặt tường. Tầng thứ hai có cấu tạo tương tự tầng thứ nhất, nhưng chỉ có hai cột ốp ở mỗi mặt tường và các cửa giả hình cung nhọn nhô ra ít hơn.

Bên trong Tháp Cánh Tiên

Trên mỗi tầng tháp, ở 4 mặt tường đều được trang trí cửa giả. Các cửa giả đưoc tạo ba tầng thu nhỏ dần về phía trên. Các tầng của cửa giả đều có cấu trúc hai phần: hai trụ ốp tạo thành ô khám bên dưới và hình cung nhọn bên trên.

Tháp Cánh Tiên đã được trùng tu, tôn tạo. Thật sự cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa giải mã được kỹ thuật xây dựng tháp của người Chăm xưa. Làm thế nào để các viên gạch có thể gắn kết lại với nhau mà không thấy mạch hồ nhưng vẫn ton tại vững bền thách với thức thời gian đã và đang là một vấn đề chưa được giải đáp.

Tham khảo: 101 Món Ngon Mỗi Ngày Cho Gia Đình: THỰC ĐƠN Ngon – Dễ Làm

Cấu trúc độc đáo của Tháp Cánh Tiên

Hiện nay, giải pháp và kỹ thuật trùng tu tôn tạo các tháp Chăm ở Bình Định được Bộ VH, TT & DL và nhiều nhà khoa học đánh giá cao. Với những cố gắng của chúng nay, các tháp Chăm nói chung và tháp Cánh Tiên nói riêng đã và sẽ được phục hồi và sẽ là điểm đến của chúng ta trong hành trình di sản miền Trung.

8. Tour tham quan Tháp Cánh Tiên từ Quy Nhơn

Đây là một trong những chương trình Daily Tour Quy Nhơn khám phá lịch sử văn hóa Bình Định được rất nhiều du khách quan tâm và tìm hiểu sau Tour Tây Sơn – Hầm Hô 1 ngày. Chương trình Tour tham quan Tháp Cánh Tiên kết hợp với các làng nghề truyền thống Bình Định là trải nghiệm đáng nhớ không thể bỏ qua của du khách phương xa.

Du khách check in Tháp Cánh Tiên

Lịch trình chi tiết:

Sáng: Xe và hướng dẫn viên đón tại Quy Nhơn đến An Nhơn tham quan các làng nghề nổi tiếng, tiêu biểu của Bình Định như: Làng nón ngựa Phú Gia, làng rèn Tây Phương Danh, làng tiện gỗ mỹ nghệ Nhơn Hậu, làng bún An Thái, làng rượu Bàu Đá

Trưa: Ăn trưa đặc sản gà sữa bánh ướt nổi tiếng tại An Nhơn

Chiều: Tham quan Thành Hoàng Đế, Tháp Cánh Tiên, Chùa Thập Tháp Bình Định, Chùa Thiên Hưng (Nếu còn thời gian)

Các công ty tổ chức Tour tham quan Tháp Cánh Tiên từ Quy Nhơn uy tín:

Quy Nhơn Tourist, Quy Nhơn Go Travel, Vietravel Quy Nhơn, Quy Nhơn Trip

Du khách check in Làng nón ngựa Phú Gia. Ảnh: Quy Nhơn Tourist

9. Một số lưu ý khi đến Tháp Cánh Tiên

+ Không mang theo vũ khí, chất nổ, chất dễ cháy, vật gây ô nhiễm môi trường vào di tích

+ Không hành nghề mê tín dị đoan

+ Không đập phá, đào bới, khắc, viết, vứt rác làm ảnh hưởng cảnh quan di tích

+ Không chăn thả gia súc, chặt cây, lấy đất và các tài sản khác của di tích Tháp Cánh Tiên

+ Khi đến tham quan, cần liên hệ với ban quản lý để được hướng dẫn

Quy Nhơn Hotel đã review chi tiết kinh nghiệm tham quan Tháp Cánh Tiên (Bình Định). Hãy xách balo lên và đi đến và tìm hiểu một trong 8 Tháp Chăm nổi bật nhất tại Bình Định các bạn nhé.

Ánh Viên (Quy Nhơn Hotel)

Hãy Gọi Ngay 0356816765 (Hotline) để được Tư Vấn Trực Tiếp và nhận được NHIỀU CHƯƠNG TRÌNH ƯU ĐÃI chỉ có ở Quy Nhơn Hotel.

Xem thêm: Gợi ý top 5 quán bánh cuốn trứng Lạng Sơn ngon nhất